Współpraca z rodzicami i nauczycielami – od rozmowy do zaufania
28 lipca, 2025 2025-07-29 11:51Współpraca z rodzicami i nauczycielami – od rozmowy do zaufania
Współpraca z rodzicami i nauczycielami – od rozmowy do zaufania
Łukasz Szeliga Praca w szkole wymaga zespołu, dobrego zespołu! A kto powinien znaleźć się w tym zespole? Dyrekcja, nauczyciele oraz rodzice. Całkiem spora grupa, w której podstawą jest dobra komunikacja. Łukasz Szeliga, ekspert Programu PROJEKTOR, opisał cechy komunikacji, która buduje zaufanie i współpracę.
Śledząc doniesienia medialne i obserwując grupy dyskusyjne na portalach społecznościowych można odnieść wrażenie, że nauczyciele i rodzice stoją po dwóch stronach barykady. Rzeczywistość natomiast wygląda inaczej.
Aby tworzyć dobrą szkołę, czyli taką, która wspiera w rozwoju dziecko, uczy odpowiedzialności i ponoszenia konsekwencji, rozwija jego samoświadomość i kluczowe umiejętności tj. zarządzanie emocjami, krytyczne myślenie, współpracę i kreatywność, potrzeba współpracy między nauczycielami a rodzicami/ opiekunami prawnymi uczniów. Ale dobra współpraca jest wówczas, gdy komunikacja między nauczycielami a rodzicami oparta jest o wzajemny szacunek, zrozumienie potrzeb i oczekiwań, docenienie oraz asertywne, lecz życzliwe stawianie granic i wspólne szukanie rozwiązań.
O czym warto pamiętać we współpracy z rodzicami, a przede wszystkim na co zwracać uwagę komunikując się z nimi? Oto kilka wskazówek:
- W rozmowie z rodzicami skupiaj się na faktach np. zamiast mówić, jak karygodne zachowanie prezentuje dziecko powiedz, co dokładnie zrobiło i jaki wpływ na klasę i Ciebie miało jego zachowanie.
- Zamiast ogólnikowych oczekiwań i stwierdzeń stosuj konkretne i sprecyzowane prośby np. zamiast mówić: ,,Proszę porozmawiać z dziećmi o bezpieczeństwie w Internecie.” powiedz: ,,Proszę zapytać dziecko jak odróżnić w Internecie prawdziwą informację od nieprawdziwej, a także proszę powiedzieć, jak za zareagować, gdy ktoś będzie prosił o zdjęcia lub adres domu.”.
- Pamiętaj o docenieniu dziecka w oczach rodziców np. zamiast informacji: ,,Państwa dziecko nie potrafi pisać wypracowań.” powiedz: ,,Krzysiek radzi sobie przy odpowiedziach ustnych, nie potrafi jeszcze pisać wypracowań, które spełniają kryteria egzaminacyjne. Dlatego proszę Państwa o częstsze wspólnie z dzieckiem czytanie bajek i książek, a ja mogę dawać dodatkowe zadania do wykonania przez Krzyśka w domu. Co Państwo sądzą o takim wsparciu syna?”.
- Unikaj porównywania dzieci np. ,,Ania w odróżnieniu od pozostałych dzieci ma duże braki z matematyki.”. Lepiej powiedzieć: ,,Ania ma trudności z rozwiązywaniem zadań z jedną niewiadomą, a także działań typu mnożenie i dzielenie oraz obliczenia na ułamkach. Niestety to utrudnia opanowywanie kolejnych umiejętności matematycznych. Potrzebna jest tu dodatkowe wsparcie dla dziecka.”.
- Przejmij inicjatywę, a nie czekaj, aż ktoś to uczyni np. podczas zebrania z rodzicami zamiast powiedzieć: ,,Kto z Państwa chciałby w tym roku zostać przewodniczącym?” możesz powiedzieć: ,,Szanowni Państwo, aby móc efektywnie współpracować i razem wspierać dzieci potrzebujemy wybrać trójkę klasową. Za chwilę każdy z Państwa otrzyma karteczkę. Proszę napisać imię jednej osoby dziś obecnej, która Państwa zdaniem powinna znaleźć się w trójce. Później przeczytam propozycje na głos, zapytam czy ktoś odmawia bycia wybranym, a następnie zagłosujemy i wybierzemy trójkę klasową.”.
- Stosuj konstrukcje językowe oparte o wdzięczność np. ,,Dziękuję za spotkanie. Cieszę się, że jesteśmy w stałym kontakcie.” albo ,,Widzę, że pracują Państwo z dzieckiem w domu. Dziękuję za współpracę.”.
Komunikacja z rodzicami i nauczycielami, która buduje zaufanie i współpracę, jak uważam, stoi na następujących filarach: świadomości własnych schematów zachowań (tego, co nas wspiera, a co nas ,,odpala”), umiejętności zarządzania emocjami, asertywnym lecz kulturalnym stawianiu granic, komunikowaniu potrzeb i oczekiwań z nastawieniem na wspólne szukanie rozwiązań, słuchaniu i parafrazie, a także dokonywaniu podsumowań i określeniu kolejnego kroku, a nade wszystko szacunku zarówno do siebie, jak i do innych.
W komunikacji na linii nauczyciel – nauczyciel warto pamiętać o kilku następujących rzeczach:
- W rozmowie z innym nauczycielem nie porównujemy dzieci do siebie. Punktem odniesienia dla dziecko jest ono samo oraz wymagania edukacyjne.
- Unikamy etykietowania uczniów i całej klasy. Nie dajemy cichego przyzwolenia, aby nauczyciele nadawali ,,łatki” zespołom klasowym.
- Trzymamy się jak najdalej od plotkowania i dzielenia się zabawnymi historyjkami z lekcji z innymi nauczycielami w pokoju nauczycielskim.
- Komunikujemy pozostałym nauczycielom, jeżeli mamy trudności wychowawcze z uczniem lub z całą klasą. Poinformowanie o tym innych nie jest oznaką słabości, a może okazać się, że pozostali nauczyciele mają te same problemy lub wiedzą, jak i zaradzić.
- Nim odpowiemy innemu nauczycielowi na jego prośbę np. zorganizowanie apelu, wydarzenia lub przełożenie lekcji, to dajemy sobie czas na zastanowienie się. Odmawianie jest w porządku. Trzeba tylko zrobić to rzeczowo, kulturalnie i nie tłumaczyć się zbytnio.
- Gdy w klasie jesteśmy świadkami zachowań niezgodnych z zasadami obowiązującymi w szkole lub jakieś zachowanie ucznia wzbudza w nas niepokój, to koniecznie powinniśmy poinformować o tym wychowawcę, a w przypadku braku reakcji szkolnego psychologa lub pedagoga.
To już ostatni artykuł autorstwa Łukasza Szeligi z cyklu o komunikacji. Już za miesiąc Ewa Drobek podzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem pracy w szkole.
